این نشست با حضور عضو کمیسیون صنایع‌و ‌معادن مجلس شورای اسلامی و رئیس دفتر مطالعات رونق تولید دانشگاه امام صادق به دلیل کرونا به صورت مجازی برگزار شد.

افتتاحیه دفتر مطالعات رونق تولید دانشگاه امام صادق با حضور روح الله ایزد خواه عضو کمیسیون صنایع‌و ‌معادن مجلس شورای اسلامی و محمد نعمتی رئیس دفتر مطالعات رونق تولید دانشگاه امام صادق به دلیل کرونا به صورت مجازی برگزار شد.

در ابتدای این نشست رضا موسایی دبیر دفتر مطالعات رونق تولید بیان کرد: تولید در سیاست‌های کلی اقتصاد‌مقاومتی جمهوری اسلامی ایران جایگاه ویژه‌ای دارد و همواره مورد تاکید مقام معظم رهبری بوده‌است، به طوری که در دو سال گذشته به صراحت در تعیین شعار سال به اهمیت این موضوع پرداخته شده است.
انتخاب شعار “رونق تولید” برای سال 1398، و “جهش تولید” برای سال 1399 نشان از تدبیری راهبردی است تا با ارتقای سطح تولید در کشور زمینه استحکام اقتصاد ملی و کاهش میزان آسیب‌پذیری اقتصادی فراهم شود. لذا مطالعه موانع تولید در کشور امری ضروری است. تلاش دفتر مطالعات رونق تولید بر این است که موانع این حوزه را شناسایی کرده و برای حل چالش‌های آن، راهبردهای عملیاتی ارائه نماید.
وی افزود تشکیل دفتر پژوهشی در دانشگاه امام صادق علیه‌السلام می‌تواند گامی مؤثر در جهت تسهیل ارتباط مراکز سیاست‌گذار و تصمیم گیر اقتصادی با پژوهشگران و دانشگاهیان علاقه‌مند به این حوزه باشد. ایشان با اشاره به این که محرک اصلی اقتصاد ایران تولید است،باید بخشهای مختلف تولید را بررسی کرد و بنیه نظریه مهمی را بتوان ارائه کرد.
در ادامه محمد نعمتی، رئیس دفتر مطالعات رونق تولید، از ایده شکل گیری و اهداف دفتر گفت: دانشگاه‌ها باید گروه های مختلف پژوهشی داشته باشند و پژوهشگاه‌هایی در کنار دانشگاه داشته باشیم. بدین ترتیب محور اصلی مطالعات و پژوهش های شش دانشکده دانشگاه امام صادق(ع) در همین جهت است. یکی از کار هایی که در همین جهت در دانشکده ها صورت می‌گیرد، ایجاد دفترها و هسته‌های مطالعاتی و پژوهشی است.
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع) با اشاره به عدم ارتباط دانشگاه وصنعت بیان کرد، لازمه رونق تولید در ارتباط این دو حوزه است. راهکار بخشی از این مسئله در دست استادان دانشگاه است که آنها با اقداماتی از قبیل تربیت نیرو، ایجاد پژوهشگاه و تبیین ماموریت ها می‌توانند تسهیلگر این امر باشد .
وی افزود: یکی از ضعف ها در کشور ما کمبود دانش است که یکی از جلوه های آن، دادن مدیریت یک مجموعه به دست افراد غیر متخصص است که این مشکل را باید با ایجاد گفتمان علمی توسط دانشگاه ها و اندیشکده‌ها برطرف کرد، به طوری که در کشور ما منابع و امکانات وجود دارد، ولی قواعد حکمرانی و یا همان تدبیر نیست.
نعمتی با در نظر گرفتن اینکه تولید صنعتی متفاوت از حکمرانی صنعتی است، گفت: تولید یک مقوله است وحکمرانی مقوله دیگر، پس ما نیاز به یک برنامه راهبردی همچون افزایش رقابت پذیری ، توسعه تجارت، توسعه فناوری ونوآوری ، توسعه خوشه‌ها، برندسازی، توسعه استخراج فلزات استراتژیک داریم .
در ادامه این نشست، روح اله ایزدخواه، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی با اشاره به این که ایجاد این اندیشکده اقدام بسیار مهم و ضروری بود، زیرا این اندیشکده ها هستند که بازوی فکری مجریان و قانون گذارانند. افزون بر این، اغلب مشکلات اقتصادی به وجود آمده مربوط به تولید و صنعتی شدن است، البته نه به معنای منفی ماشینیسم، بلکه به معنای کشاورزی و تولید و حتی خدمات و می‌توان گفت تنها سی درصد مربوط به مسائل اقتصاد کلان (از قبیل تورم و نرخ بهره) بوده است. در باب اهمیت صنعتی شدن این مورد کافی است که در ایران نسبت سوداگری به تولید برابر با هفت به یک است .
عضو کمیسیون صنعت گفت: بعد از صنعتی شدن پای فناوری و اقتصاد دانش بنیان به میان می‌آید، به طوری که سیاست صنعتی و سیاست نوآوری خیلی به هم مربوط است. برای صنعتی شدن نباید راه کشورهای لیبرال را رفت. ما در مواد اولیه اصلا کمبود نداریم، اما در سیاست گذاری، تنظیمات نهاده، عوامل تولید، روال ها وریل ها در تولید دچار کمبود هستیم. نسخه هر کشور برای خودش است، اما داروها فرق نمی‌کند و در نهایت زمان مصرف و سایر موارد تغییر می‌کند. این را باید دانست که هنوز در کشور جریان قوی علیه تولید وجود دارد. شاهد این مدعی این است که هنوز کسانی هستند که با قوت از نظریه های مزیت نسبی ریکاردو و دست نامرئی اسمیت دفاع می کنند.
وبی ادامه داد: سیاست هایی که می‌گوید، «ما باید تبدیل به دبی بزرگ شویم، باید منطقه آزاد و مناطق گردشگری توسعه داد و کار هایی مانند هتل داری و تجارت انجام دهیم» نشأت گرفته از این نظریه ها است. آنهایی که این نظرات را مطرح می‌کنند، بحران 2008 و حمایت ترامپ از تولید در کشورش را چطور توجیه می‌کنند؟! زمانی که اروپایی ها متوجه شدند که آمریکا از طریق نیرنگ و بازی هایی چون استاندارد‌سازی می‌خواهد تولید آن‌ها را دچار رکود کند، خود شروع به استاندارد سازی کردند. متاسفانه در کشور ما هنوز متوجه جریان هایی نیستند و این کار اندیشکده ها و دفاتر مطالعاتی است که با جریان سازی و با رسانه این را متوجه همگان سازند. جریان شناسی مثل جریان هایی که ذکر شد، باید سرلوحه کار دفاتر مطالعاتی باشد.

در ادامه ایزد خواه توصیه‌هایی برای پژوهشکده ها و دانشگاه ها مخصوصا دانشگاه امام صادق بیان کرد که به شرح زیر است.

1-دانشگاه امام صادق باید به مسائلی بپردازد که دیگر دانشگاه های برتر کشورتا به حال به آن نپرداخته‌اند.
2-پژوهشگران دفاتر مطالعاتی باید از نزدیک مشکلات را ببینند و با آن آشنا شوند، زیرا از طریق آمار و… نمی‌توان متوجه واقعیت شد؛ مثلا بروید از نزدیک پیاز های فاسد شده را در استان کرمان ببینید که برای صاحبان آنها حتی به مقدار کرایه کامیون نمی‌ارزد. شما این را کجای آمار می‌توانید ببینید. وقتی که از نزدیک آشنا شدید، مثلا در همین مسئله‌ی پیاز این سوال ها ایجاد می‌شود که چرا اینجا یک کارخانه پودر پیاز وجود ندارد؟ چرا سیاستی وجود ندارد که اینها را سامان دهد؟چرا… و آن زمان هست که باید برای اینها پاسخ بیابید.
برای مثال ما همین موضوع را پیگیری کردیم و به این نتیجه رسیدیم که سیاست های ما نیاز به بازنگری دارد و لازم است سیاستگذاران ما در جهت بهره وری و فناوری تولید و رساندن محصولات به بازار جهانی تلاش کنند. برای نمونه ما از پوست و هسته انار استفاده نمی کنیم، در حالی ترکیه‌ آن را از ما می‌خرد و با پوست آن، غذای ماهی و هسته آن داروی درمان ناباروری درست می‌کنند.
این ها مسائلی است که اندیشکده ها باید آن را شناسایی کرده و با رسانه و جریان سازی آن را به گفتمان سیاست مداران و مردم تبدیل کنند.