امروزه راه های بسیاری برای تأمین مالی فعالیت های اقتصادی وجود دارد که بسیاری از آنها، سریعتر،ارزانتر و بهینه تر از دو روش تأمین مالی سنتی(دریافت تسهیلات بانکی و بازار سرمایه)، هستند. یکی از روش‌هایی که اخیرا توجه بسیاری از افراد را در سراسر دنیا به خود جلب کرده، تامین مالی از طریق ارز های رمزنگاری شده ­است. ولی بسیاری از صاحبان کسب و کار به علت عدم آگاهی و عدم آشنایی با رمز ارزها هرگز به سراغ این حوزه نمی­روند.

در دنیای رمزارز­ها روش های متنوعی برای تأمین مالی فعالیت های اقتصادی متناسب با نوع فعالیت وجود دارد به عنوان مثال IPO یا عرضه اولیه توکن ها، تشکیل ایردراپ ها، بهره گیری ازDefi، خلق NFTs و چند مورد دیگر، از روش­ هایی هستند که تاکنون توسط فعالین اقتصادی برای تأمین مالی وهمچنین کسب درآمد از آنها استفاده شده­ است. از میان روش های ذکر شده، توکن­های غیرمثلی یکی از روش های نوین و بهینه است که در فضای رمزارزها سرو صدای زیادی به پا کرده­است. در این یادداشت به معرفی NFTs و توضیح کاربرد آن می پردازیم.

NFT چیست؟

NFT یا توکن های غیرمثلی، نوعی خاص از رمز ارزها هستند که ویژگی های منحصر به فردی دارند. اگر با مفهوم توکن ها و تفاوت آنها با کوین ها آشنا باشید، قطعا شناخت این رمزارزها برای شما آسان تر خواهد بود. به زبان ساده، توکن های غیرمثلی، گونه ای از رمزارزها هستند که بر خلاف ارز های رمزپایه دیگر که تعداد زیادی از آنها وجود دارد، منحصر به فرد هستند و تعداد محدودی از آنها وجود دارد. برخلاف بیت کوین، اتریوم و رمز ارز های دیگر که مثلی هستند(واحد های تعویض پذیر دارند)، هرواحد NFT، دارای ویژگی های خاصی است که آنرا از واحد های دیگر متمایز می کند. آیتم های بازی‌های کامپیوتری، اقلام کلکسیونی، آثار هنری دیجیتال، بلیط رویداد های مختلف، نام دامنه ها، یک خانه که به صورت توکن درآمده و چند مثال دیگر، مواردی هستند که تاکنون به صورت توکن های غیرمثلی درآمده و معامله شده اند. توکن­های غیرمثلی سه ویژگی مهم دارند که باعث شهرت و محبوبیت آنها شده است:

1- منحصر به فرد بودن: هرواحد NFT، با دیگری متفاوت است. فرض کنید برای یک خانه در شهر الف، خیابان ب، پلاک ج، یک توکن غیر مثلی ساخته شده است آنگاه این توکن با توکن متناسب با خانه کناری خود در همان شهرو خیابان، متفاوت خواهد بود.

2- کمیاب بودن: از بسیاری از توکن­های غیرمثلی فقط یک واحد وجود دارد.

3- غیرقابل تقسیم بودن: برای خرید بیت کوین شما می توانید به عنوان مثال 00001/0 بیت کوین بخرید درحالی که توکن­های غیرمثلی قابل تقسیم نیستند.

در چه حوزه هایی می توان از طریق NFTها، منابع مالی جذب کرد؟

1- هنر:

یکی از مهمترین کاربرد های توکن های غیرمثلی در دنیای هنر است، جایی که آثار منحصر به فرد و ویژه خلق می شوند و این وجه اشتراک آثار هنری و توکن های غیرمثلی است. به طور کلی می توان کاربرد NFTها در هنر را به دوبخش تقسیم کرد:

الف. آثار هنری دیجیتال:

برای هنرمندانی که در عرصه دیجیتال فعالیت می کنند، محافظت از حق کپی رایت همیشه یک چالش اساسی بوده است. ؛ از سوی دیگر با استفاده از نوآوریNFT، یک نفر می تواند یک اثر هنری دیجیتال را خریداری کرده و مالکیت خود بر آن اثر را با استفاده از بلاکچین به اثبات برساند چراکه هرگاه معامله ای در بلاکچین اتفاق می افتد اطلاعات آن معامله درشبکه ثبت شده و در اختیار تمام افراد متصل به شبکه قرار می گیرد بنابراین هیچکس نمی تواند آن معامله را انکار کند.

ب. آثار هنری غیردیجیتال(واقعی):

برای هر اثر مانند نقاشی، طراحی، موسیقی، شعر و… می توان توکن غیرمثلی متناسب با آن را ساخت و آن را به حراج گذاشت تا مالکیت حقیقی آن اثر به فرد خریدار منتقل شود.

2- صنعت ساخت بازی های ویدئویی:

صنعت بازی‌های ویدئویی در ایران، از نزدیک سال 1393، با شیب‌تندی به سوی افزایش فروش دیجیتالی رفته‌است. حال تصور کنید که بتوانیم اقلام موجود در بازی ها را (کارت ها، خانه ها و ماشین های درون بازی، سلاح ها وبه طور کلی دارائی هایی که مخاطب با طی مراحل بازی آنها را بدست می آورد)، در دنیای واقعی به فروش برسانیم و در ازای آنها ارز رایج دریافت کنیم؛ این کار با تبدیل اقلام بازی به توکن های غیرمثلی و معامله آنها در بستر بلاکچین، ممکن می شود.

کریپتوکیتز( (cryptokittiseاولین پروژه بازی مبتنی بر توکن­های غیرمثلی بوده که در سال 2017 روی بلاکچین اتریوم راه‌اندازی شد. در این بازی کاربران، گربه های مجازی را پرورش داده و معامله می کنند. شاید مسخره به نظر برسد اما فقط یک گربه به اسم  koshkat در این بازی که فقط یک عدد از آن وجود دارد با قیمت، 500 اتر(بیش از 200هزار دلار) به فروش گذاشته شد.

جمع‌بندی

تاکنون نقش توکن های غیرمثلی در دو حوزه ذکر شده پررنگ تر از بقیه حوزه ها بوده است با این حال NFTها در مواردی همچون فروش اقلام کلکسیونی، فروش بلیط رویداد های مختلف و حتی فروش توکن منزل مسکونی هم کاربرد عملی داشته اند. در حال حاظر بازار توکن ها غیر مثلی به سرعت در حال رشد است و شاید داشتن توکن غیر مثلی خوردو، منزل و تمام دارایی های شخصی ارزشمند برای هرفرد در آینده، دور از تصور نباشد اما در حال حاضر تأمین مالی به وسیله توکن های غیرمثلی کاربرد محدودی دارد و اگر به دنبال تأمین مالی پروژه اقتصادی خود به کمک رمزارز ها هستید و پروژه شما در حوزه های فوق جای نمی گیرد شاید بهتر باشد به فکر بهره گیری از دیفای(Defi) و یا عرضه اولیه توکنِ کسب و کار خود باشید (IPO).